Old Turkic language

Old Turkic
Spoken in Central Asia
Era broke up by the 13th century
Language family
Turkic
  • Southeastern Turkic (Uyghuric)
    • Old Turkic
Writing system Old Turkic, Brahmi, Aramaic-derived, Uyghur alphabet
Language codes
ISO 639-3 otk

Old Turkic (also East Old Turkic, Orkhon Turkic, Old Uyghur) is the earliest attested form of Turkic, found in Göktürk and Uyghur inscriptions dating from about the 7th century to the 13th century. It is the oldest attested member of the Southeastern (Uyghuric) branch of Turkic, which is extant in the modern Chagatai, Uyghur and Western Yugur languages.

Old Turkic is attested in a number of scripts, including the Orkhon-Yenisei runiform script, the Old Uyghur alphabet (a form of the Sogdian alphabet), the Brāhmī script, and the Manichean alphabet.

Contents

Sources

Sources of Old Turkic are divided into three corpora:

Phonology

Old Turkic has nine vowel qualities—a, e, ė, i, ï, o, ö, u, ü—distinct only in the first syllable of a word, collapsed into four classes elsewhere—a, e, ï, i.

The consonantal system distinguishes between unvoiced, voiced (with fricative variants) and nasal:

labial: p, v (β), m;
dental: t, d (δ), n;
palatal: č, y, ń;
velar: k (q, χ), g (γ), ŋ;
sibilant: s, š, z;
liquid: r, l.

Comparison with modern Turkic languages

Old Turkic
Üze tengri basmasar, asra yir telinmeser, Türk budun, ilingin törüngün kim artati udaçı erti?
Tuva
Üstten deer basbas bolza, aldından çer dejilbes bolza, Türk çonnarı, çurttun hooyluzun kım üreer?
Turkish
Üstte gök basmasa, altta yer delinmese, Türk budunu, ilini töreni kim bozabilecek idi?
Azerbaijani
Üstdə göy basmasa, altda yer dəlinməsə, Türk milləti, elini adətini kim poza biləcək idi?
Uzbek
Ustdan ko'k bosmasa, ostda yer tilinmasa, Turk millati, elingni to'rini kim egallardi ?
Kazakh
Үстінде көк баспаса, астында жер делінбесе, Түрк елі, жеріңді дәстүріңді кім атар? (Üstinde kök baspasa, astında jer delinbese, Türk eli, jeriñdi dästürindi kim atar?)
Kyrgyz
Үстүндө көк баспаса, астында жер тилинбесе, Түрк эли, жериңди салтыңды ким жогото алар эле? (Üstündö kök baspasa, astında jer tilinbese, Turk eli, jerindi saltındı kim jogoto alar ele?)
Qashqai
Üstte kök çökmese, altta yer delinmese, Türk bodunu ilini töreni kim atar?
English
Had the sky not stamped from above, had the ground not been pierced from below, Turkic nation, who could have invaded your land and tradition?
Turkish Azerbaijani Uzbek Kazakh Old Turkic Qashqai Krymchak Saha/Yakut Tuva English
Bir Bir Bir Bir Bir Bir Bir Biir Bir One
İki İki Ikki Eki Eki İki Eki Ikki İyi Two
Üç Üç Uch Üş Üç Üç Üç Üş Üş Three
Dört Dörd To'rt Tört Tört Dörd Dort Tüört Dört Four
Beş Beş Besh Bes Beş Beş Beş Bies Beş Five
Altı Altı Olti Altı Altı Altı Altı Alta Aldı Six
Yedi Yeddi Yetti Jeti Yeti Yeddi Yedi Sedde Çedi Seven
Sekiz Səkkiz Sakkiz Segiz Sekiz Sakkiz Sekiz Ağıs Ses Eight
Dokuz Doqquz To'qqiz Toğız Tokuz Doghuz Tokuz Toğuz Tos Nine
On On O'n On On On On Uon On Ten

See also

References

External links